Yazdır
PDF

ARMUT ANAÇLARI VE ÖZELLİKLERİ

ANAÇLAR AĞAÇ GELİŞİMİ KİREÇLİ VE YÜKSEK PH'LI TOPRAKLARA DAYANIKLILIK AĞIR VE TABAN SUYU YÜKSEK TOPRAKLARA DAYANIKLILIK KISITLI SULAMA VE KURAKLIĞA DAYANIKLILIK ATEŞ YANIKLIĞINA DAYANIKLILIK ÖNERİLEN DİKİM MESAFELERİ TİCARİ MEYVE BAŞLANGIÇ YAŞI
Fox 9 1,5 m x 4,5
2 m x 5 m
3 veya 4
Farold 87 (OHF) 1,5 m x 4,5
2,5 m x 5 m
3 veya 4
BA 29 1 m x 4 m
2 m x 5 m
3 veya 4
Farold 40 1,5 m x 4,5 m
2 m x 5 m
3 veya 4
Fox 11 2,5 m x 4,5 m
3 m x 5 m
4
OHF 333 2 m x 4,5 m
3 m x 5 m
4
Quince A 1 m x 4 m
1,5 m x 4,5 m
3 veya 4
Quince C 1 m x 4 m
1 m x 5 m
3
Çöğür 5 m x 5 m
5 m x 6 m
6 veya 7
Değerlendirme Skalası : Zayıf      Orta      Kuvvetli

okumus-armut-anac-boy

Okumuş Tarım Armut Hasat Tablosu

ARMUT HAKKINDA GENEL BİLGİ
Memleketimizin her yerinde yetişen küçük çekirdekli, tatlı sulu, lezzetli bir meyve. Çiçekleri beyazdır. Elma ve ayva ile aynı özelliğe sahiptir. Yenilen etli kısmı çiçek ekseninin etleşmesinden meydana gelmiş "yalancı meyva" kısmıdır. İçinde bulunan şekerli maddeler, A, B1, B2 ve C vitaminleri sayesinde besleyicidir.

Ana yurdu Anadolu'dur. Avrupa'ya Anadolu’dan yayılmıştır. Tarihi kayıtlara göre Etiler zamanında armut yetiştirildiği anlaşılmaktadır.

Armut, çekirdekten aşı ile üretilir. Tabii olarak yetişen “ahlat” (Pyrus elaeagnifolia) denilen yabani armut ağaçlarına iyi cins aşı yapmak suretiyle de elde edilir.

Kökü, kazıkkök biçiminde olduğundan; derin toprak, kireçli ve kuvvetli yer ister. Bakımı gerektiren meyva ağaçlarındandır. Bakımı yapılmadığı takdirde asalakların dadanmasıyla çeşitli hastalıklar meydana gelir. Kurağa en dayanıklı ağaçlardandır. Bir ağaçtan 50-400 kg kadar meyve alınır.

7-8 m'ye kadar boylanabilen armut ağacının parçasız, yalın biçimli yeşil yapraklarının kenarları çok ince dişlidir. İlkbaharda erken açan beyaz renkli çiçekleri yabani güle benzer. Armut ağaçları, çoğunlukla ikievciklidir. Yani erkek ve dişi çiçek açan ağaçları ayrıdır. Ama, bazı armut türlerinde çiçeklerarası tozlaşma olayı yaşanmadan meyve gelişir ve bu tür meyveler çekirdeksiz olur.

Aslında armut kendine özgü biçimiyle ince kabuklu, yumuşak çekirdekli, eti bol sulu ve lezzetli bir meyvedir. Ancak meyvesinin büyüme koşullarına göre etinde, az ya da çok kum (taş hücresi) topakları bulunur. Taze olarak yenildiği gibi reçeli, marmeladı, tatlıları ve meyve suyu yapılarak tüketilen armuttan rakı ve likör de yapılır. Armut ağacının kolay işlenen ve iyi cila tutan kırmızı renkli odunu ince marangozluk işlerinde kullanılır.
Armut ağacı, tohumuyla (çekirdekleriyle) çoğaltılabilir. Topraktan süren çöğürlerine, istenen armut türü aşılanarak derin topraklarda yetişen yüksek boylu armut ağaçları elde edilir. Daha az derin topraklarda bodur armut ağaçları yetiştirmek için anaç olarak ayva fidanları kullanılıp bunlara armut aşısı uygulanır. Ancak bu tür ağaçlar soğuklara dayanıklı değildir ve fazla sulama isterler.

Dünya armut üretiminde ülkemiz, ABD, Japonya, Ispanya, Fransa ve Almanya'dan sonra 6. sirayi almaktadir.

ARMUT ANAÇLARI

Fox 9: Kuvvet olarak BA27 ayarında yarı bodur bir anaçtır. Meyve kalitesi üzerine olumlu etkisi var. Verimli bir anaçtır. Diğer bir çok anacın sağlıklı yetiştirilmediği pH'sı ve kireç oranı yüksek topraklara uygun bir anaçtır. Armut çeşitlerinin hemen hemen hepsi ile uyumludur. Erken meyveye yatar ve sık dikine uygulanır.
Farold 87
: Standart tohum anacının %70'i oranında gelişir. Asya grubu armutlarla da uyumludur. Soğuk bölgelere uygun bir anaçtır. Ateş yanıklığına dayanıklıdır.
Fox 11: Orta kuvvette yarı bodur bir anaç olup standart tohum anacının % 65-70'i kadar gelişim gösterir.  Toprağa tutunması iyi olan bir kök sistemine sahiptir. Çeşitli özellikteki toprak tiplerine adapte olabilmesinin yanında yüksek PH'ya sahip kireçli topraklara olan dayanımı oldukça iyidir. Armut çeşitlerinin bir çoğu ile uyuşması iyidir. Üzerindeki çeşidin verimini arttırıcı kılan bir etkiye sahiptir.
Farold 40: Organik maddece zengin ve geçirgen topraklar için ideal bir anaçtır. Bunun yanında PH'sı yüksek topraklara da adapte olabilir. Ateş yanıklığına (Erwinia amylowora) dayanıklı olup geriye doğru ölümü (pear decline) tolere edebilir. Avrupa kökenli armut çeşitleriyle uyumludur. BA 29 'dan biraz kuvvetli olup orta ve sık dikime uygun bir anaçtır. Meyve verimine ve kalitesine önemli oranda etkilidir.
OHF 333: Orta kuvvette bir anaç olup standart tohum anacının % 65-70'i oranında bir taç yapar. Ağır ve su tutan topraklarda tercih edilmemelidir. Kireçli ve yüksek pH'lı toprak koşullarına dayanımı azdır. Ateş yanıklığına dayanıklı olup geriye doğru ölüme kısmen dayanıklıdır. Nematodlara ve bitki virus hastalıklarına karşı hassastır. BA 29'a göre daha kuvvetli ve daha derin bir kök sistemine sahip olmasına rağmen bazı çeşitlerde meyve verimi ve kalibresi düşüktür.
Quince A: Yüzeysel kök sistemine sahip orta kuvvette ayva kökenli bir anaçtır. Kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens)'ne dayanıklı olup ateş yanıklığına hassastır. Taban suyu ve kirece orta derecede dayanıklıdır. Üzerindeki çeşidi erken meyveye yatırır. Sık dikime uygundur. Williams başta olmak üzere bazı armut çeşitleri ile aşı uyuşmazlığı gösterebildiğinden ara anaç kullanılmalıdır.
Quince C: BA 29 ve Quince A'ya göre bodur bir anaçtır. Standart tohum anacının % 35-40'ı kadar bir gelişim gösterir. Sık dikime uygun olup dikimi yapılan bahçelerde telli terbiye sistemine ihtiyaç duyar. Kirece ve kuraklığa karşı hassastır.
Quince BA 29: Quince A ve OHF 333'e göre biraz daha kuvvetli bir gelişim gösteren yarı bodur bir anaçtır. Standart tohum anacının % 60-70'i oranında gelişim gösterir. Üzerindeki çeşidi 2. yıldan itibaren verime teşvik eder. Meyve verimi ve kalitesi üzerinde çok iyi bir etkiye sahiptir. Ağır ve su tutan topraklara karşı toleranslıdır. Kök kanseri (Agrobacterium tumefaciens) ve kök boğazı çürüklüğüne dayanıklı olup ateş yanıklığına orta derecede hassastır. Ayrıca bazı kaynaklar geriye dönük ölüme  (Pear decline) karşı dayanıklı olduğunu bildirmektedir.

ARMUTA UYGUN İKLİM VE TOPRAK İSTEKLERİ
1) İKLİM İSTEKLERİ :

Elmaya göre soğuklara daha az dayanıklı olduğundan kuzey yarım küresinde 55 enlem derecesinden daha yukarılara çıkamaz. Yükseklik bakımından da, elmaların yetiştiği fazla yüksek yerlerde bulunmaz. Armut çiçekleri – 2.2, ufak meyveleri –1.1 o C derecede dondan zarar görür. Armudun elmaya göre daha fazla bir ortalama sıcaklık istediği görülür. Bu yüzden Akdeniz ikliminin hakim olduğu bölgelerde, elmaya göre daha ekonomik olarak yetiştirilir.

Armutlar genel olarak -25 ile - 30 oC ye kadar dayanırsa da don olayının uzun sürmesi ve ağaçların nemli topraklar üzerinde bulunması zararlanmayı arttırır ve sürgün uçlarının donmasına neden olur. Armut çiçeklerinin ilkbahar geç donlarından etkilenme ihtimali fazladır.Bu nedenle de bahçeler soğuk havanın çöktüğü çukur yerlere kurulmamalıdır. Armut çeşitlerinin dinlenme döneminde kış soğuklaması olarak ( + 7.2 ) nin altında 1200 – 1500 saate geçirmesi gerekir.


TOPRAK İSTEKLERİ:

Armut toprak bakımından fazla seçici değildir. Bununla beraber, toprak ne kadar derin, geçirgen, sıcak ve besin maddelerince zengin olursa ağaçların gelişmeleri de o kadar iyi ve verimleri o nispette yüksek olur.

Armut, çok farklı toprak koşullarına uyum sağlayabilen bir meyve türüdür. Ilıman iklim meyve türleri arasında ağır ve havalanması zayıf topraklara en toleranslı olanı armutlar dır. 45 - 63 cm toprak profili olan ve altta geçirgen bir tabaka bulunması armudun minimum toprak isteğidir. Armut bahçesi kurarken en sakınılması gereken topraklar yüzlek kireçli olanlar veya alt toprak tabakasına doğru yüksek oranda kireçli su bulunduran topraklardır ki bu yerlerde ayva anacı üzerine aşılı armutlar demir noksanlığından büyük zarar görürler. Armut ağacı topraktaki organik madde miktarının yüksek olmasını ister bu organik madde miktarı bakımından zayıf olan topraklar iyi yanmış çiftlik gübresi ile takviye edilmelidir.

Meyve Fidanları

meyve-fidani

Resim Galerisi


Okumus Tarim Resim Galerisi

Video Galeri

Video Galeri

İletişim


Okumus Tarim Iletisim